श्रीपाद सेवा मंडळ न्यास: संकल्पना आणि भूमिका

 आपली भारत भूमी ही संतांची, सज्जनांची आणि महात्म्यांचीही भूमी आहे, मांदियाळी आहे. अनेक थोर मंडळींनी या भूमीवर जन्म घेऊन मानवाच्या आत्मिक उन्नतीची आणि सद्भाव बुद्धीची व नैतिकतेची प्रवृत्ती जोपासण्याचे कार्य केले आहे. पंथ, मठ, संप्रदाय वर्ण, धर्म, जात, भाषा, लिंग आदि भेद-अभेदांच्या पलिकडे जाऊन त्यांनी समाजाला माणुसकीची, विश्वबंधुतेची, एकतेची, समतेची शिकवण दिली आणि समाजात शांतता व स्थैर्य निर्माण करण्याचे कार्य केले.

 आजच्या अधःपतित बिकट सामाजिक परिस्थितीत अशा प्रकारचे ध्येय उराशी बाळगून तनमनधनाने वाहून घेऊन कार्य करणाऱ्या हजारो कार्यकर्त्यांची समाजाला आवश्यकता आहे आणि असे कार्यकर्ते जोखून, त्यांच्यावर संस्कार करून, त्यांना घडवून, त्यांना बल, चरित्र व आत्मशक्तिसंपन्न करून समाजहितासाठी कार्यरत करण्यासाठीच ‘श्रीपाद सेवा मंडळा’ ची (ट्रस्टची) स्थापना झाली आहे.

 ’श्रीपाद सेवा मंडळा’ ची मूळ संकल्पना सद्‌गुरु प.पू.श्री.श्रीपाद दत्तात्रेय तथा मामासाहेब देशपांडे यांची असून त्यांनी आपले सर्व आयुष्य याच ध्येयाला वाहिले होते. वेद-प्रणित कृपायोग किंवा शक्तिपात योगाच्या दत्तसंप्रदाय, नाथसंप्रदाय, वारकरी संप्रदाय आणि भागवत संप्रदाय या चारही संप्रदाय शाखांचे ते अध्वर्यु व अधिकारी पुरूष होते. आपल्या सद्‌गुरु पूज्य मातुःश्री पार्वतीदेवी आणि प.पू. सद्‌गुरु योगिराज श्री.वा.द. गुळवणी महाराज यांचा पूर्ण अनुग्रह व कृपा त्यांना लाभली होती. हे चार व जगातील इतर सर्व संप्रदाय व पंथ मूलतः एकाच ईश्वरी शक्तीपासून निघालेले असल्यामुळे ते सर्व मूलतः एकच आहेत असे प.पू.श्री.मामांचे प्रतिपादन होते. त्यांचे लाखो चाहते, भक्त व अनुग्रहित देशात व परदेशात ठिकठिकाणी विखुरलेले आहेत.

 (१) ‘श्रीपाद सेवा मंडळ’ हे नाव प.पू.श्री.मामांना त्यांचे सद्‌गुरु प.पू.योगिराज श्री.वा.द.गुळवणी महाराज यांनीच सुचविले होते व त्याच नावाखाली प.पू.श्री.मामांनी आपल्या हयातीत ठिकठिकाणी कार्य चालविले. म्हणून ‘श्रीपाद सेवा मंडळ’ या संस्थेचे संस्थापक प.पू.श्री.मामाच होते व संस्था त्यांचा तसाच कृतज्ञता व आदरपूर्वक उल्लेख नेहमी करीत राहील.
(२) सर्वज्ञात दत्तावतार श्रीपाद श्रीवल्लभ स्वामीमहाराज यांचेही तेच नाव आहे. आमच्या सद्‌गुरु प.पू.श्री.मामांचेही तेच नाव आहे.
(३) श्रीपाद सेवा मंडळाला व्यक्तिपूजा मान्य नसून अनादि, निर्गुण ईश्वरीव्यक्तीची पूजा मान्य आहे आणि ही शक्ती म्हणजेच ‘श्री’ ज्या सद्‌गुरु चरणांद्वारे मूर्त व कार्यरत होते, त्यांना ‘श्रीपाद’ म्हणतात हा अध्यातातील अनुभूतीचा निगूढ प्रांत आहे. म्हणून हे नाव आले आहे

  प.पू.श्री.मामा हे श्रीदत्त उपासक व दत्तावतारी महात्मा होते. तसेच त्यांचा जन्मही गुरुवारी झालेला होता; म्हणून हाच श्रीपाद सेवा मंडळाचा आठवड्यातील प्रमुख महत्वाचा दिवस आणि उपासनेचा मुख्य दिवस . प.पू.श्री.मामांची ‘श्रीज्ञानेश्वरी’ था ग्रंथावर पूर्ण श्रद्धा असून त्यातील तत्त्वज्ञानाचा त्यांनी आदर्श ठेवला होता व त्याप्रमाणे ते जगतही होते, म्हणून श्रीपाद सेवा मंडळाचा मुख्य तत्त्वज्ञानाचा ग्रंथ ‘श्रीज्ञानेश्वरी’ हाच राहील.

  श्रीपाद सेवा मंडळ या विश्वस्त निधीची स्थापना दिनांक २५ जानेवारी १९९१ रोजी झाली व सदर संस्था पुण्यातील धर्मादाय आयुक्तांकडे A-1993 या क्रमांकावर नोंदणी कृत आहे.

  ’श्रीपाद सेवा मंडळाचे’ कार्य उत्तरोत्तर वाढीस लागो आणि वर्षत सकळ मंगळी, ईश्वरनिष्ठांची मांदियाळी त्यातून निर्माण होवो, हीच मंगल प्रार्थना सर्वांतर्यामी सद्‌गुरुंपाशी कळकळीने करीत आहोत.

  ।। अवधूत चिंतन श्री गुरुदेव दत्त ।।